Defterdar Nedir, Ne İş Yapar, Görevleri Nelerdir? Defterdar Nedir, Ne İş Yapar, Görevleri Nelerdir? Nedir? Defterdar Nedir, Ne İş Yapar, Görevleri Nelerdir? İle İlgili Bilgiler

Hata
Soru

Defterdar Nedir, Ne İş Yapar, Görevleri Nelerdir? ile ilgili bilgileri sitemizde bulabilirsiniz. Aşağıda Defterdar Nedir, Ne İş Yapar, Görevleri Nelerdir? ile ilgili detaylı bilgi ve anlatımlar verilmiştir.
Defterdar Nedir, Ne İş Yapar, Görevleri Nelerdir? ile ilgili yorum ve yazılar üyelerimiz tarafından ekleniştir. Defterdar Nedir, Ne İş Yapar, Görevleri Nelerdir? Nedir?, Defterdar Nedir, Ne İş Yapar, Görevleri Nelerdir? Ne demektir, Defterdar Nedir, Ne İş Yapar, Görevleri Nelerdir? Anlamı nedir? gibi soruların cevabını sitemizden bulabilirsiniz. Ayrıca diğer konular ile ilgili bilgileri Makaleler kategorimizden bulabilirsiniz.

Defterdar, Maliye Bakanlığı'nın il teşkilâtlarında görevli en yüksek dereceli memurdur. Defterdarlığın tesis edildiği ilin mali işlerinden sorumludur.

Defterdar, "defter tutan" kişidir. Bir ilin mali işlerden sorumlu en yüksek rütbeli memurudur. Bulunduğu ilde devletin mali işlerinin ilgili kanun ve mevzuatlara göre yürütülmesini temin etmekle sorumlu olan defterdarın altında çeşitli kademelerde memurlar görevlendirilir.

Defterdar Nedir, Ne İş Yapar?

"Defterdar" kelime anlamı ile "defter tutan" kişidir. Sorumlu olduğu ilin mali işlerini yürüten kişilerdir. Defterdarlar, Maliye Bakanlığının il teşkilatında görevli en yüksek dereceli memurdur. Hazineye ait alacakların tahsil edilmesini sağlar. Ayrıca, kamu hizmetlerine bütçeden gerekli ödemeleri yaptıran memurdur.

Maliye Bakanlığının gözetimi ve denetimi altında illerde kurulan kamu idaresi olan defterdarlığın başındaki isim olan defterdar, kurumun tesis edildiği ilin bütün mali işlerinden sorumlu olan kişidir. Defterdar, vergi ve harç gibi hazine alacaklarının tahsil edilmesi ve hazineye gelir sağlanması gibi işlerden sorumludur. Ayrıca, genel bütçedeki ödenekten kamu hizmetinde görevli memurlara, müstahdemlere veya istihkak sahiplerine gerekli ödemeleri yaptırmakla görevlidir. Maliye Bakanlığının il ve katma bütçeli ilçe teşkilatının amiri konumundaki defterdar, mali işlerin ilgili kanun ve mevzuatlara göre yürütülmesini temin eder.

Defterdarın Görevleri Nelerdir?

10 Temmuz 2018 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan "1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi", defterdarın tanımının yanı sıra defterdarın görevlerine ilişkin maddeler de içermektedir. Kararnamenin 243. maddesine göre, defterdar, "görev yaptığı ilde Maliye Bakanlığının en büyük memuru" olarak tanımlanır. Ayrıca, bakanlığın il ve ilçe teşkilatlarının da amiri konumundadır.

Adı geçen kararnameye göre defterdar; 

Mali işlemlerin mevzuat hükümlerine göre yürütülmesi, Mali işlemlerin denetlenmesi, Merkez ve taşra birimlerinin sorularının cevaplandırılması, Kanuna aykırı hareket edenler hakkında takibatta bulunulması, Merkez ve bağlı ilçelerde görevli memurların atamalarının yapılmasından görevli ve sorumludur.

Aynı kanun maddesine göre, defterdara, gerekli görüldüğü takdir yeterli sayıda yardımcı verilebilir. Ayrıca, defterdarın emrine, il ve ilçe birimlerini defterdar adına incelemek ve denetlemek üzere defterdarlık uzmanları veya defterdar uzman yardımcıları verilebilir.

Defterdarlık Birimleri ve Görevleri

Yukarıda belirtilen kararnamenin 244. maddesine göre, defterdarlık birimleri, defterdarın yönetimi altında görev yapar. Buna göre, defterdarlıkların temel birimleri şunlardır; muhasebat birimleri, muhakemat birimleri ve personel müdürlüğü. Ayrıca, büyükşehir belediyeleri sınırlarındaki ilçe malmüdürlüklerinin dışındaki birimler doğrudan defterdarlık bünyesindedir.

Muhasebat Birimleri: İlgili kararnamenin 245. maddesine göre, muhasebat birimleri, muhasebe müdürlükleri, saymanlık müdürlükleri ve malmüdürlüklerinden oluşmaktadır.

Muhasebe Müdürlükleri: İlgili kararnamenin 246. maddesine göre, muhasebe müdürlükleri, ilde veya bakanlığın görevlendirilmesi durumunda il dışında genel bütçeli dairelerin saymanlık hizmetlerini yürütür. Görev alanları içinde saymanlıkların bakanlığa göndereceği dönem sonu ve diğer hesap bilgilerini toplayan muhasebe müdürlükleri, bu bilgileri kontrol ederek, ilgili usul ve esaslara göre merkeze gönderir. Ayrıca, saymanlıklar arasında koordinasyonun ve uygulama birliğinin sağlaması için defterdar adına bazı görüş ve öneriler hazırlar. Muhasebe müdürlüğünde bir müdürün altında yeterli sayıda müdür yardımcısı, defterdarlık uzmanı ile şef ve diğer personel bulunur. Saymanlık Müdürlükleri: İlgili kararnamenin 247. maddesine göre, saymanlık müdürlükleri, ilde bölge müdürlüğü ve başmüdürlük olarak kurulan daireler ve askeri birimler gibi daire ve birimlerin saymanlık hizmetlerinin yürütülmesinden sorumludur. Ayrıca, bakanlık tarafından verilen diğer görevleri yerine getirirler. Döner sermaye saymanlıklarının kadroları ise, Hazine ve Maliye Bakanlığına aittir. Bu saymanlıklar illerdeki defterdarlıklara bağlı olarak görev yapar. Saymanlık müdürlüklerinde görev yapan bir müdürün altında yeterli sayıda müdür yardımcısı görevlendirilir. Ayrıca, defterdarlık uzmanı, şef ve diğer personel de istihdam edilir. Malmüdürlükleri: İlgili kararnamenin 248. maddesinin göre, malmüdürlükleri, vezne ve muhasebe servislerinden oluşur. Bazı malmüdürlüklerinde tahakkuk, tahsilat ve hazine avukatlığı servisleri de bulunur. Malmüdürlüklerinde iş hacmine göre yeterli sayıda saymanlık müdür yardımcısı, defterdarlık uzmanı, şef ve diğer personel istihdam edilir. Malmüdürü, bakanlığın ilçe teşkilatının amiridir. İşlemlerin mevzuata uygun olarak yürütülmesini sağlar. Servislerin başındaki memurlar, işlemlerin kanun veya mevzuatlara uygun olarak yapılmasından ilk sorumlu kişilerdir. Vezne ve muhasebe servislerinin bu sorumluluk dışındadır.

Muhakemat Birimleri: Bahse konu Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin 249. maddesine göre, muhakemat birimleri, muhakemat müdürlüklerinden oluşur. Müdürlük olmayan yerlerde hazine avukatlığı servisi oluşturulur. İl ve ilçeye ilişkin başhukuk müşavirliği ve muhakemat genel müdürlüğünün görevlerini muhakemat müdürlükleri ve hazine avukatlıkları yerine getirir.

Personel Müdürlükleri: İlgili kararnamenin 250. maddesine göre, personel müdürlükleri, il atamalı personelin atama, nakil, özlük ve emeklilik işlemlerini yapar. İl kadrolarının; dağıtım, tahsis, tenkis ve değişiklikleri ile ilgili tekliflerde bulunma yetkisi olan personel müdürlükleri, aday memurların eğitim programlarını hazırlar ve uygular. Ayrıca, il teşkilatının hizmet içi eğitim planının hazırlanmasını koordine eder ve uygulanmasına yardımcı olur. Defterdarlık personelinin her türlü mali ve sosyal haklarına ilişkin işlemleri de yürüten personel müdürlükleri, bakanlık tarafından verilecek benzer görevleri yapmakla da sorumludur.

Defterdarlık Uzmanı Nedir, Ne İş Yapar?

Maliye Bakanlığı bünyesinde bulunan defterdarlık uhdesinde gerek görüldüğü durumlarda "defterdarlık uzmanı" istihdam edilmektedir. Atamalar, başarı sırasına ve kadro sayısına göre yapılır.

Defterdarlık uzmanlarının görevleri şunlardır

Defterdarlık biriminde görev alanına giren konularla ilgili hizmetleri yerine getirmek, Görev aldığı birimde yürütülen çalışmaların gerektirdiği hizmetleri yapmak, Defterdarlığın görev alanı kapsamında gerekli inceleme ve araştırmalar bulunmak, Defterdarlığın görev alanı kapsamında proje üretmek ve mevcut projeleri geliştirmek, Defterdarlık hizmetlerinin geliştirilmesiyle ilgili çalışmalar yapmak, Hizmetlerle ilgili mevzuat ve uygulamalara ilişkin görüş ve önerilerde bulunmak. Kamu idareleri ve bu idarelere bağlı işletmelerdeki saymanlıklarda ve defterdarlık birimlerinde denetimler ve incelemeler yapmak, "3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu"na göre soruşturma yapmak, Görevlendirilmeleri halinde "4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun"a göre ön inceleme yapmak, Disiplin kurallarına aykırı davrananlar hakkında soruşturma yapmak.

Defterdarlık uzmanları, hizmetlerin adil, verimli ve etkin sunulmasından sorumludur. Meslek etik kurallarına uygun davranması beklenen defterdarlık uzmanları, mesleğin saygınlığını ve güven duygusunu sarsmamaya özen göstermelidir. İdareye değer katma ve objektif olmayı esas alan defterdarlık uzmanları, görevini denetlenen birimin faaliyetlerini aksatmayacak şekilde ifa etmek zorundadır.

Defterdarlık Uzman Yardımcılığı Nedir?

Defterdarlık uzmanı ve defterdarlık uzman yardımcıları, defterdarlıkların bünyesindeki muhasebat, muhakemat ve personel birimlerinde görev alırlar. Defterdarlık uzmanı olabilmek için ilk olarak sınav ile "defterdarlık uzman yardımcılığı" görevinde bulunmak gerekir. Bu görev, en az 3 yıldır. Bu süre içinde memur eğitimi ve mesleki temel eğitime tabi tutulan defterdar uzman yardımcıları, eğitimlerin ardından defterdar emrinde veya defterdarlık birimlerinde görevlendirilir.

Bir yıllık çalışmalarının ardından iki aylık denetim, inceleme ve soruşturma mevzuatı eğitimleri alırlar. Bu eğitim, öğrenim dalına göre değişmektedir. Ayrıca, bu dönemde yabancı dil kurslarından da yararlandırılabilirler. Fiili hizmet süreleri en az 3 yıl olan defterdarlık uzman yardımcıları, yeterlik sınavına girmeye hak kazanır. Öğrenim dallarına göre yeterlik sınavı yazılı, sözlü veya sadece sözlü olabilir. Yeterlik sınavında başarısız olanlara 1 yıl içinde ikinci kez sınav hakkı tanınır.

Yeterlik sınavında başarılı olan defterdarlık uzman yardımcıları, defterdarlık uzmanı olarak atanır. Aynı ilde en az 5 yıl çalışmaları zorunludur. Özür halleri ortaya çıkarsa 5 yıllık süreyi tamamlamadan uygun yerlere atama yapılabilir. Beş yıllık süreyi tamamlayanlar ise, ihtiyaç durumuna göre iller arası naklen atanabilirler. Atamalar, Maliye Bakanlığı tarafından yapılır. Defterdarlık uzmanları, turne esasına göre memuriyet mahalli dışındaki çalışmalarda görev alabilir. Farklı ilçelerde görev yapmayı esas alan turne programları süresi 2 ila 4 ay arasında değişir.

Defterdarlık uzman yardımcılığı giriş sınavı, eleme, yazılı ve sözlü sınav olmak üzere üç aşamalıdır. Sınava gireceklerin "657 sayılı Devlet Memurları Kanunu"nun 48'inci maddesinde ifade edilen genel şartları taşıması gerekir. Sınava en az 4 yıllık lisans programı mezunları katılabilir. İktisat, işletme, iktisadi ve idari bilimler, hukuk ve siyasal bilgiler fakülteleri başta olmak üzere mühendislik, mimarlık, fen-edebiyat, eğitim ve iletişim fakülteleri mezunları da bu sınava katılabilir. Ayrıca, yurtdışında denkliği bulunan üniversitelerin aynı fakültelerinden mezun olanlar da başvuru yapabilir. Atama için Kamu Personeli Seçme Sınavı'ndan (KPSS) yeterli puanı alması gerekir.

Osmanlı'da Defterdarlık

İslam devletlerinde defterdar, günümüzdeki Maliye Bakanı'na karşılık gelen memurdur. İslam devletlerinde ilk defa Halife Hazreti Ömer, hazinenin gelirlerinin bir deftere kaydedilmesini istemiş ve bunun için bir kişiyi görevlendirmiştir. Bazı tarihi kayıtlardan ilk defterdarlığın Hazreti Ömer döneminde doğduğunu belirtmektedir.

Defterdar, Selçuklular'da "müstevfî" veya "sâhib-i dîvân-ı istîfâ" adıyla anılırdı. İlhanlılar, maliyenin başındaki kişi için XIII. yüzyıla kadar "defterdârî-i memâlik" tabirini kullanmışlardır. Osmanlılar, İlhanlılar'ın kullandığı tabiri benimseyerek devletin mali işlerinden birinci derecede sorumlu kişiye "defterdar" demişlerdir.

Osmanlı'nın resmî terminolojisinde "bâb-ı defterî" olarak da anılmıştır. Osmanlı Devleti'nde "maliye nazırı" makamının karşılığı olan defterdar, aynı zamanda Divan-ı Hümayun üyesiydi. Osmanlı'da defterdarlık makamının ne zaman kurulduğu tam olarak bilinmemektedir. Bazı tarihi kaynaklarda I. Murat döneminin (1359-1360) Mihalliç kadısı Çelebi bin Mehmet, ilk defterdar olarak geçmektedir. I. Beyazıd döneminde (1389-1402) görev yapan şair Zahiri'nin adı da "başdefterdar" olarak kaydedilmiştir. Uzunçarşılı II. Murad dönemine ait bazı vakfiyelerdeki şahitler arasında "defterdar" ve "defterî" sıfatını taşıyanların bulunması sebebiyle defterdarlığın en geç XV. yüzyılın başlarında var olduğu da ileri sürülmektedir.

Başdefterdalık, defterdarlar hiyerarşisinde en üst defterdar seviyesidir. Başdeftardarlar, 14. ve 19. yüzyıl arasında Osmanlı'daki en yüksek maliye görevlisiydi. Fatih'in kanunnamesine "padişahın mallarının vekili" veya "vezir-i azam" olarak tanımlandı. Devletin hazinesi başdefterdar huzurunda açılıp kapatılırdı. Vezir ve kazaskerlerden daha düşük bir makam olan defterdarlık, yeniçeri ağasının üzerindeydi.

Fâtih Kanunnâmesi'nde "başdefterdar" ve "defterdarlar" tabirleri geçmektedir. Buna göre, ikinci defterdarlığın bu devirde kurulduğu belirtilmektedir. Kanûnî Sultan Süleyman döneminde "şıkk-ı sânî" adıyla bir defterdarlık kurumu teşkil edilmiş ve yalılar ve İstanbul'daki devlet harcamalarında finansman aracı kurum olan mukataalar, bu kuruma bağlanmıştır. XVIII. yüzyıl sonlarına kadar başdefterdarlığın önemi daha artmıştır. III. Selim döneminde (1793) Nizâm-ı Cedîd ordusunun kurulmasıyla malî işlere bakacak yeni bir defterdarlığa ihtiyaç duyulmuştur. Bu dönemde ordunun başındaki "Tâlimli Asker Nâzırlığı" şıkk-ı sânî defterdarı uhdesine verilmiş; böylece "Îrâd-ı Cedîd Nâzırı" adıyla anılmaya başlanmıştır. II. Mahmud döneminde Muk?taat Hazinesi kurulunca başına getirilen şahıs "Mansûre Defterdarı" olarak anılmışır. Tanzimat'ın arifesinde 1837 sonlarında Hazîne-i Âmire ile Darphâne Hazinesi birleşti ve başdefterdarlık lağvedilmiştir. Yeni müessesenin başındaki kişiye "Darphâne-i Âmire Defterdarı" adı verilmiştir.

Fâtih Kanunnâmesi'ne göre, defterdar, padişahın malının vekiliydi. Defterdarın müsaadesi olmadan hazineden tek bir akçe dahi alınamazdı. Defterdarlar da bilgi arz etmeden hazineden 2 akçeden fazla akçe veremezdi. Mali konularla ilgili hükümler defterdar tarafından yazılırdı. Dîvân-ı Hümâyun'da malî konularla ilgili davalar başdefterdar tarafından görülürdü. Başdefterdarlar, kararlarında daima sadrazama danışırdı.

14. yüzyılda müderris ve kadılar arasından seçilen başdefterdarlar, Topkapı Sarayı'nda eğitim alırdı. Bu dönemden itibaren defterdarlık, hiyerarşik bir devlet görevi haline geldi. Defterdarlar, "mukataa" adlı vergi birimlerinin topladığı gelirleri merkeze göndermekle mükellefti. Ayrıca, maden işletmeleri gibi çeşitli işletmelerin gelirlerden de sorunluydu. Tüm bunların muhasebesini da yapan görevlilerdi.

Osmanlı'da eyaletlerde görevli defterdarlara "eyalet defterdarı" veya "nazır-ı emval" adı verilirdi. Cumhuriyet döneminde eyaletlerin yerine tesis edilen illerdeki en yüksek maliye görevlisi "defterdar" olarak adlandırıldı. Günümüzde de halen bu anlamda kullanılmaktadır.

__ROOT_NODE__ 1 yıl önce 0 Cevap 301 İzlenme
Defterdar Nedir, Ne İş Yapar, Görevleri Nelerdir?,

Yazar:Elçin Babat

Elçin Babat, henüz kendi hakkında bir şeyler yazmamış.

Cevapla

Üye girişi yaparsanız aşağıdaki bilgileri girmeniz gerekmez. Üye Ol - Giriş Yap

Güvenlik Kodu Resmi


Bu Bilgiye Yorum Yapılmamış. İlk Yorumu Siz Yapabilirsiniz.